
Twórcy,
jako wieloletnia pasjonatka akwareli, doskonale zdaję sobie sprawę z tego, jak delikatne są nasze prace i jak ważne jest ich odpowiednie zabezpieczenie. Bez właściwej ochrony, akwarele mogą z czasem blaknąć, ulegać uszkodzeniom mechanicznym czy wpływom wilgoci. Dlatego pragnę podzielić się z Wami sprawdzonymi metodami na zabezpieczenie obrazów akwarelowych. Dzięki temu Wasze prace będą mogły cieszyć oko przez wiele lat.
1. Wybór odpowiedniego papieru
Pierwszym krokiem do długowieczności akwareli jest wybór odpowiedniego papieru. Wybierajcie papier akwarelowy wysokiej jakości, najlepiej bawełniany, o wysokiej gramaturze (300 g/m² lub więcej). Więcej o tym pisałam we wpisie Jak dobrać papier do akwareli? Taki papier jest bardziej odporny na odkształcenia i dobrze współpracuje z farbami.
Dlaczego warto inwestować w wysokiej jakości papier?
Papier bawełniany jest bardziej trwały i lepiej przyjmuje farby, co pozwala na uzyskanie żywszych kolorów i bardziej precyzyjnych detali. Papier o wysokiej gramaturze zapobiega marszczeniu się pod wpływem wody, co jest kluczowe dla estetyki i trwałości prac. Papiery Arches i Fabriano to doskonałe wybory, oferujące trwałość i doskonałe właściwości malarskie. Te marki nigdy mnie nie zawiodły, nawet przy dużych ilościach wody.
2. Używanie archiwalnych farb i pędzli
Korzystanie z archiwalnych, czyli trwałych i odpornych na blaknięcie, farb akwarelowych jest kluczowe. Wybierajcie farby o wysokiej odporności na światło (oznaczone jako ASTM I lub II). Używanie wysokiej jakości pędzli zapewnia precyzję i trwałość.
Dlaczego to jest takie istotne?
Farby archiwalne gwarantują, że kolory pozostaną żywe przez wiele lat, nawet przy ekspozycji na światło. To oznacza, że Wasze prace będą cieszyć oko nie tylko Wasze, ale i przyszłych pokoleń. Wysokiej jakości pędzle pomagają w precyzyjnym nakładaniu farb i zapobiegają wypadaniu włosia, co jest szczególnie ważne przy detalu. Farby Daniel Smith i Winsor & Newton Professional to moje ulubione, ponieważ zachowują intensywność kolorów przez lata, o czym więcej we wpisie Najpopularniejsze marki akwareli. Jeśli chodzi o pędzle, da Vinci i Escoda są niezawodne i trwałe, co pozwala mi na dokładne nakładanie farb.
3. Zabezpieczenie obrazu przed malowaniem
Przed rozpoczęciem pracy warto pomyśleć o zabezpieczeniu papieru. Używanie taśmy maskującej do przymocowania papieru do deski malarskiej pomoże uniknąć marszczenia się papieru pod wpływem wody.
Jak to zrobić?
Przymocujcie papier do deski malarskiej za pomocą taśmy maskującej. Taśma maskująca firmy 3M jest niezawodna i nie pozostawia śladów kleju po usunięciu, co sprawia, że jest to idealny wybór do tego celu. Dzięki temu papier jest stabilny, co ułatwia pracę i pozwala na uzyskanie równomiernego rozłożenia farby.
4. Używanie fiksatywy
Po zakończeniu malowania warto zabezpieczyć obraz fiksatywą przeznaczoną do akwareli. Fiksatywa chroni obraz przed wilgocią, kurzem i uszkodzeniami mechanicznymi.
Jak to działa?
Fiksatywa tworzy dodatkową warstwę ochronną, która zabezpiecza delikatną powierzchnię akwareli przed zewnętrznymi czynnikami. Chroni przed blaknięciem i zapewnia trwałość koloru. Używam fiksatywy Schmincke, która jest łatwa w aplikacji i nie zmienia kolorów moich prac. Zawsze spryskuję obraz na zewnątrz lub w dobrze wentylowanym pomieszczeniu, trzymając puszkę w odległości około 30 cm od obrazu, co zapewnia równomierne pokrycie.
5. Oprawa w ramę

Oprawienie akwareli w ramę z szybą to jedna z najlepszych metod jej ochrony. Szyba chroni przed kurzem, wilgocią i uszkodzeniami mechanicznymi. Ważne jest jednak, aby między obrazem a szybą znajdował się passe-partout, które zapobiega bezpośredniemu kontaktowi papieru z szybą.
Dlaczego to takie ważne?
Oprawa w ramę z szybą zabezpiecza pracę przed zanieczyszczeniami i uszkodzeniami mechanicznymi, a także przed szkodliwym działaniem promieni UV, które mogą powodować blaknięcie kolorów. Passe-partout dodatkowo chroni powierzchnię obrazu. Preferuję ramy z antyrefleksyjną szybą, która nie odbija światła, co poprawia widoczność detali i dodaje elegancji pracy. Takie oprawy stosuję dla wszystkich swoich ważniejszych prac, które chcę wyeksponować.
6. Przechowywanie prac
Jeśli nie planujecie od razu oprawiać wszystkich prac, przechowujcie je w teczkach archiwalnych lub specjalnych szufladach na prace artystyczne. Ważne jest, aby przechowywać je w suchym miejscu, z dala od bezpośredniego światła słonecznego.
Jak to zrobić?
Teczki archiwalne chronią prace przed kurzem, wilgocią i uszkodzeniami mechanicznymi, co jest kluczowe dla długotrwałego przechowywania. Używam teczek archiwalnych firmy Prat, które zapewniają doskonałą ochronę moich prac. Trzymam je w suchym i ciemnym miejscu, co zapobiega ich blaknięciu i uszkodzeniom.
7. Unikanie wilgoci i światła
Akwarele są szczególnie wrażliwe na wilgoć i światło słoneczne. Dlatego warto unikać wieszania ich w miejscach narażonych na bezpośrednie działanie słońca czy wilgoci, takich jak łazienki czy kuchnie.
Jak to zrobić?
Wieszając prace w salonie czy gabinecie, starajcie się unikać ścian, na które pada bezpośrednie światło słoneczne. Dzięki temu kolory Waszych prac pozostaną żywe przez długi czas. To proste działanie może znacząco przedłużyć żywotność Waszych akwareli.
8. Regularne kontrole stanu prac
Regularne sprawdzanie stanu prac pozwala na wczesne wykrycie ewentualnych problemów, takich jak pojawiająca się wilgoć czy blaknięcie kolorów. Dzięki temu można szybko podjąć odpowiednie kroki, aby zapobiec dalszym uszkodzeniom.
Co robić?
Co kilka miesięcy sprawdzajcie stan swoich prac, zwłaszcza tych przechowywanych w teczkach. Regularne kontrole pozwalają na szybkie wykrycie i naprawę ewentualnych problemów, co zapobiega dalszym uszkodzeniom i utracie wartości artystycznej pracy.
Wasze doświadczenia i pytania
Zabezpieczenie obrazu akwarelowego to proces, który wymaga uwagi i staranności, ale jest kluczowy dla długowieczności naszych prac. Pamiętajcie o wyborze odpowiednich materiałów, stosowaniu fiksatywy, oprawianiu prac w ramy oraz właściwym przechowywaniu. Dzięki tym krokom Wasze akwarele będą mogły cieszyć oko przez wiele lat.
A jakie są Wasze doświadczenia z zabezpieczaniem akwareli? Macie swoje sprawdzone metody? Podzielcie się nimi w komentarzach! Razem możemy się inspirować i uczyć nowych technik 😉